Stadlarda Alkol Tüketimi Sorusu – Hakan Efe Gül | Devletin Alkol Politikalarını İzleme Platformu

Özgürlüklerin peşindeki hikayemizin bugünkü konuğu Birleşik Krallık. Theresa May hükümetinde bir dönem spor bakanı olarak görev yapmış Tracey Crouch (Peter Crouch ile bir bağlantısı yok) geçtiğimiz yıllarda İngiliz basınına maç içerisinde alkol tüketimine dair son derece ilginç açıklamalarda bulundu. Yaptığı açıklamada Crouch, futbol maçlarında stadlarda alkol tüketimi yasağının kalkması gerektiğini savundu. Durum şu ki, İngiltere’de 1985’ten beri maç içerisinde koltuklarda otururken alkol tüketmek yasak. Bu yüzden de Crouch’un da belirttiği gibi insanlar, maç öncesinde veya devre arasında alkol tüketebiliyor[1]. Eski bakana göre bu durum devre arasında koşuşturmacaya ve kulüplerin alkol satışı gelirinden mahrum kalmasına yol açıyor.

Özellikle İngiltere gibi spor etkinliklerinde alkollü içki ve bilhassa bira tüketmeyi seven, hatta gelenekselleştirmiş ülkelerde böyle bir yasaktan dolayı stadyumda alkol satın alamamak eğlence kültürünü etkiliyor. Aynı zamanda kulüplerin bu talebe karşı arz getirmeleri zorlaştığı için de durum gelir kaybı olarak bilançolarına yansıyor. Crouch, özellikle alt liglerde oynayan takımların bu gelirle kendilerine güzel bir mali tablo oluşmasına engel konulduğunu ifade ediyor. Büyük kulüpler sponsorluklar, oyuncu satışları, turnuva ödülleri gibi birçok gelir kapısına sahipken küçük kulüpler, bu tarz stadyum içi satışlara bel bağlamak zorunda kalıyor.

Tabii ki de böyle bir yasağın isabetli olduğunu savunanlar da yok değil. Yasağın lehine argümanlardan birisi yasağın maç içi taşkınlıkları önleyeceği varsayımıdır. Evet, aşırı alkol tüketiminin birtakım rahatsızlık verebilecek olaylara sebebiyet vereceği savunulabilir. Fakat buradaki anahtar nokta aşırı kelimesindedir. Zira insanların çoğu sosyal içici olarak maç içerisinde bir veya iki bira içmek isteyeceklerdir. Sahaya alkol şişeleri fırlatmak isteyen kişileri, alkolsüz meşrubat şişeleri atmaktan alıkoyan bir durum yoktur. Ufak bir kitlenin sadece stadyumdan aldıkları alkol ile yaratacakları taşkınlıklara etkisi minimal düzeyde olacaktır. Fakat bu yasak, bir veya iki bira içmek isteyen çoğunluğun zevkine ket vurmakla beraber kulüpleri önemli bir gelir kaleminden yoksun bırakmaktadır. Bunların dışında da Manchester Üniversitesi’nde polis memurlarının röportajlarıyla da desteklenerek yapılan bir araştırmaya göre alkol yasaklarının maç günü taşkınlıklarına pek de olumlu bir etkisi olmadığı ortaya koyulmuştur [2]. UEFA turnuvalarında da benzer gerekçelerle stadyum içi alkol yasağı hala devam etmektedir.

Spor Müsabakalarında Alkol Tüketimi ve Finans

Amerika Birleşik Devletleri, bildiğimiz anlamda futbolun pek tutulduğu bir spor olmasa da diğer spor dallarındaki organizasyonlara ev sahipliği yapmaktadır. En popüler sporlardan olan Amerikan futbolu, beyzbol ve basketbol hem profesyonel ligde hem college liglerinde oldukça takip edilmektedir. Virginia Tech Üniversitesi’nin spor dekanı ve direktörü olan Whit Babcock, bir röportajında Virginia Tech’de olmasa da eskiden çalıştığı Cincinnati’de kampüsteki tüm maçlarda bira satışına izin verildiğini ifade etmiştir. Ayrıyeten, Cincinnati’de çalıştığı süre boyunca alkol kaynaklı esaslı bir vukuatın yaşanmadığını da aktardı. West Virginia eyaleti ise, Amerikan futbolu maçlarında bira satışına izin vererek 500,000 $ civarında gelir artışına yol açmıştı. Minnesota, Huntington Bank Stadyumunda bira ve şarap satışına olanak sağlayarak 180,000 $ yıllık gelir artışı yakaladı [3]. Görünen o ki daha işlevsel güvenlik tedbirleriyle aşırı alkol tüketen kitlelerin yol açacağı taşkınlık önlenebilirken aynı zamanda stadyumlara ek gelir de sağlanabilir. Fakat yasak getirmek hem özgürlüklere müdahale olduğu gibi fahiş gelir kaybına da yol açmaktadır.

ABD’de yapılan bir araştırmaya da göre insanların ortalama %75’i hem stadyumda hem televizyonda maç izlerken alkol tüketmeyi seviyor [4]. Şayet ki alkol Türkiye’de olduğu gibi fahiş vergilendirilseydi bu durum yaşam tarzına dolaylı müdahale olduğu gibi aynı zamanda ciddi gelir kaybına yol açacaktı.